Ο λόγος για τον οποίο οι τοιχογραφίες δημιούργησαν τόσο αντίθετες αντιδράσεις δεν είναι η καλλιτεχνική αξία του έργου, η τεχνοτροπία ή το κόστος του, αλλά η επιλογή του καλλιτέχνη. Ο Εύρυτος είναι πρόσωπο που ανήκει στον εθνικιστικό κύκλο και πολλά έργα του έχουν ακροδεξιό και ναζιστικό πρόσημο και από τα οποία δεν λείπουν οι ύβρεις και η προτροπή σε βία. Χαρακτηριστικό του έργο είναι ένα γκράφιτι που απεικονίζει τον Άρη Βελουχιώτη να στρέφει το πιστόλι στον κρόταφό του και που συνοδεύεται από την «προτροπή»: «Όπως ο Άρης η αδερφή έκανε με πιστόλι, μπάσταρδοι αριστεροί αυτοκτονήστε όλοι». Σε άλλο έργο που απεικονίζει την Αγιά Σοφιά με ακρωτηριασμένους μιναρέδες, αναγράφει: «Κάτω τα χέρια απ’ την Αγιά Σοφιά, κάψτε τώρα όλα τα τζαμιά». Κάποια έργα του έχουν ναζιστικά σύμβολα ενώ σε πρόσφατο γκράφιτι απεικονίζει την Ashli Babbitt με φόντο το Καπιτώλιο[1].
Για την πατρότητα των παραπάνω έργων δεν τίθεται αμφιβολία αφού, πέρα από την τεχνοτροπία και την υπογραφή του καλλιτέχνη, οι τοιχογραφίες έχουν αναρτηθεί πολλάκις τόσο στην ιστοσελίδα του καλλιτέχνη όσο και σε Μέσα κοινωνικής δικτύωσης φιλικά στις ακροδεξιές ομάδες και στην Χρυσή Αυγή. Κάποια από τα παραπάνω «ίχνη» προσπάθησε να σβήσει ο δημιουργός κάτι το οποίο όμως δεν κατάφερε. Το έργο του Ευρύτου υποδέχτηκε με ενθουσιασμό μεγάλη μερίδα του Τύπου και των Μέσων που πρόσκεινται στην κυβέρνηση ενώ επικρίθηκε σφοδρά από τον αντικυβερνητικό Τύπο με δηλώσεις όπως «Ο ναζί γκραφιτάς της Ελληνικής Επανάστασης» (Εφ. Συν., 1/3/21)[2].
Αναζητώντας το πλαίσιο παραγωγής του έργου, πέρα από την επέτειο της Ανεξαρτησίας, αξίζει να αναφέρουμε πως ο δήμαρχος του Ελληνικού- Αργυρούπολης Γιάννης Κωνσταντάτος βρίσκεται στο αξίωμα αυτό από το 2014 και επανεκλέχθηκε με χαρακτηριστική ευκολία το 2019 (με ποσοστό περίπου 68%) με την στήριξη της Νέας Δημοκρατίας και μέρους του ΚΙΝΑΛ. Δεν γνωρίζω αν ήξερε για το παρελθόν του καλλιτέχνη έτσι ώστε να μπορούσε να αποφύγει την επιλογή του αλλά κρίνοντας από την ευρεία αποδοχή που έχει ο κος Κωνσταντάτος διαπιστώνει κανείς πως δεν τίθεται θέμα πολιτικής συγκυρίας και συνεπώς δεν αισθάνεται καμία ιδιαίτερη πίεση να απολογηθεί για κάτι. Το έργο βανδαλίστηκε αρκετές φορές και ο δήμαρχος δήλωσε πως δεν εξεπλάγη για αυτή την πράξη των «νενέκων» και των άλλων «μίζερων μειοψηφιών» που αποτελούνται από «νοσηρούς βέβηλους» και με αφορμή το μαύρισμα των ματιών των ηρώων σε αυτές, δήλωσε πως «και οι Τούρκοι το ίδιο έκαναν!»[3]. Δεν γνωρίζω ποιο θα είναι το μέλλον των τοιχογραφιών, αν θα συντηρούνται στο διηνεκές ή αν είναι κάτι παροδικό για την επέτειο.
Πιστεύω πως η διαμάχη για το έργο δεν αφορά κάποια χωρική διαμάχη γύρω από την επιλογή του δημόσιου χώρου στον οποίο έγινε αυτή η αναπαράσταση της μνήμης ούτε υπάρχει κάποια ομάδα που θέλει να οικειοποιηθεί τον χώρο. Τους επικριτές δεν τους ενοχλούν οι τοιχογραφίες καθαυτές αλλά η επιλογή του δημιουργού ο οποίος είναι στρατευμένος στην ακροδεξιά[4]. Συνεπώς ο τοίχος του κολυμβητηρίου του δήμου Ελληνικού- Αργυρούπολης είναι κατ’ αυτούς βεβηλωμένος και κάθε φορά που θα περνούν από το σημείο εκείνο, η μνήμη τους να μην ανακαλεί τους αγωνιστές του 1821 με τους οποίους ταυτίστηκε μεγάλη μερίδα των αριστερών μετέπειτα αλλά τους ιδεολογικούς απογόνους των Ναζί. Χαρακτηριστική είναι η φωτογραφία, την ώρα που ο Εύρυτος ζωγραφίζει, στο πλάι του βρίσκονται ο δήμαρχος, ο παπάς και ο αξιωματικός της αστυνομίας. Αυτές οι εικόνες σε συνδυασμό με τα όσα είπε ο δήμαρχος συντηρούν τον διχασμό ανάμεσα στην ελληνική κοινωνία. Από την μια οι «πατριώτες» και από την άλλη οι «προδότες».
[1] Βετεράνος της πολεμικής αεροπορίας και οπαδός του Προέδρου Ντ. Τραμπ και οπαδός του κινήματος Q Anon η οποία σκοτώθηκε από πυρά φρουρών κατά την εισβολή στο Καπιτώλιο.
[2] Ωστόσο δεν έλειψαν και εξαιρέσεις: Το in.gr που ανήκει στον όμιλο Μαρινάκη ανέφερε πως «Ακροδεξιός γκραφιτάς κλήθηκε από τον Δήμο Ελληνικού – Αργυρούπολης να ζωγραφίσει τους ήρωες του ‘21» https://www.in.gr/2021/02/28/greece/akrodeksios-gkrafitas-klithike-apo-ton-dimo-ellinikou-argyroupolis-na-zografisei-tous-iroes-tou-21/
[3] Πηγή: https://www.exapsalmos.gr/2021/03/02/anandra-cheria-vevilosan-ton-toicho-ton-iroon-tou-1821-stin-argyroupoli/ ημ. ανάκτησης: 4/4/2021
[4] Αυτό νομίζω πως αναδεικνύει και ένα άλλο ενδιαφέρον θέμα, το κατά πόσο κάποιο καλλιτεχνικό έργο ανήκει στον δημιουργό του και τον οποίο εκφράζει αποκλειστικά ή το έργο αυτό θα έχει μια πορεία ανεξάρτητη από αυτόν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου